Đa Vít – Biểu tượng của đất nước Do Thái

(CGOL)  Tượng đài Đavit bằng đá cẩm thạch ở Rôma là một tuyệt tác nghệ thuật của thế giới. Nhưng ít ai biết đến tác phẩm tuyệt vời ấy lại được tạo nên từ một phiến đá bị nứt nẻ ngay giữa lòng của nó. Đã có rất nhiều nhà điêu khắc, nghệ nhân nổi tiếng được mời đến để tác ra bức tượng theo sáng tạo của họ, nhưng không một người nào dám nhận công trình ấy vì họ nhìn thấy vết nứt nơi phiến đá này. Từ đó, phiến đá bị để lăn lóc ngoài trời hàng năm mà không ai thèm ngó ngàng tới, chỉ khi Michenlang được mời đến, ông ngắm nghía rồi xin làm việc với phiến đá này. Cuối cùng sau 5 năm miệt mài ông đã cho ra một kiệt tác nghệ thuật của loài người – tượng đài Đavít

Hình ảnh phiến đá gợi cho tôi nhớ tới bóng dáng cậu bé Đavít năm xưa. Cậu cũng chẳng khác nào phiến đá cẩm thạch bị nứt. Nhưng là một phiến đá “sống”, nó không chỉ nứt một vết mà còn nhiều vết khác nhau nơi con người và trong chính giữa cuộc đời Đavit. Các vết nứt ấy là sự thấp kém của một cậu bé chăn chiên, sự yếu đuối lầm lạc trong những lần lỗi phạm…Trước khi được Thiên Chúa xức dầu, Đavit cũng lăn lóc trên những ngọn đồi, niềm vui của cậu chỉ là được chăm sóc đàn chiên của cha và gảy những khúc ca tán tụng Thiên Chúa. Dường như Đavít chỉ là con số vô danh giữa gia dình, không ai thèm quan tâm đến sự hiện diện của cậu. Thế nhưng Thiên Chúa đã đến và chọn lựa phiến đá nứt nẻ này. Bàn tay Ngài đã mài rũa để Đavit trở thành nhân vật có khuân mặt sáng chói trong cựu ước. Không những cậu đóng vai trò lớn trong lịch sử  Itraen mà còn là một anh hùng tài ba, một vị vua đạo đức biết kính sợ Thiên Chúa, biết ăn năn sám hối khi phạm lỗi. Điểm nổi bật hơn cả là Đấng Meessia sẽ xuất thân từ dòng dõi Đavít.

Đavit là người thành Belem, thuộc chi tộc Giu-đa cậu là con út trong gia đình có nhiều anh em. Tuổi thơ của Đa-vit gắn liền với núi đồi và đàn súc vật của cha. Khi Sa-mu-en theo lệnh Đức Chúa lên đường đi tìm vua mới, hầu như người cha quên hẳn đứa con nhỏ nhất này. Tuy nhiên, điều Thiên Chúa đã định không ai có thể phá vỡ. Các anh của Đa-vit ở nhà nhưng không ai được xức dầu tấn phong, bởi vì họ không phải là người Chúa chọn. Chỉ khi cậu bé: “có mái tóc hung đôi mắt đẹp và khuân mặt xinh xắn” (1Sm 16.12) xuất hiện, Ngài mới thúc đẩy Sa-mu-en: “đứng dậy xức dầu cho nó đi” (1Sm 16…). Có lẽ Thiên Chúa nhìn thấu tâm hồn của Đa-vit, một người hết lòng chăm sóc súc vật, bảo vệ chúng khi gặp nguy hiểm, nên Ngài tin tưởng cậu sẽ là vị vua hết lòng vì con dân. Như thế, với cái nhìn của người nghệ sĩ tuyệt tài cùng trái tim giàu lòng thương xót, Thiên Chúa đã nhìn thấy những nét đẹp chấm phá, nhũng điểm tích cực có thể thay thế che lấp vết nứt nẻ nơi con người Đavit.

Thật thế, từ khi Thần Khí đổ tràn trên con người Đavit, cuộc đời cậu như bước sang một trang mới. Một con người nhỏ bé, một hoàn cảnh thấp kém và cả những trò chơi của trẻ con lại trở thành bước đà cho sứ vụ tương lai của Đavit. Với khả năng chơi đàn xita, cậu được triệu tập vào hoàng cung để làm nguôi đi cơn bồn chồn lo lắng của vua Saun bằng những bài ca của chàng. Từ đây, Đavit có cơ hội được gần gũi gia đình vua, họ rất yêu quý cậu: Hoàng tử Giô-na-than kết nghĩa anh em với Đavit, Vua gả công chúa Mican cho cậu, ngày ngày vua nghe Đavit trổ tài hát ca. Đặc biệt, cậu còn được đồng hành với nhà vua trong các cuộc viễn trinh. Trong đó phải kể đến trận chiến đã làm nên danh tiếng của cậu – cuộc chiến giữa Đavit nhỏ bé và tên khổng lồ Gô-li-at. Nhờ ơn phù trợ của Thiên Chúa cùng sự thông minh, nhanh nhẹn và thói quen chiến đấu bảo vệ đàn xúc vật, Đavit đã hạ gục đối phương chỉ bằng “dây phóng và hòn đá” (1Sm 17.5a), một trò chơi của trẻ con. Cậu bé chăn chiên như vô danh ngày nào nay được người đời ca tụng là một dũng sĩ và thi sĩ tài ba.

Thiết tưởng từ nay cả cuộc đời Đavit sẽ được sống trong vinh quang: Vua yêu mến, dân thán phục ca khen. Nhưng Không! Tất cả những chiến công, những lời tung hô “Vua Saun hạ được hàng ngàn, Đavit hàng vạn.” (1Sm 18.17) lại là lí do mở ra con đường sự nghiệp đầy gian nan và trắc trở của ông. Trước sự mến mộ của dân chúng dành cho Đavit, vua Saun sinh lòng ghanh tị, lo sợ mất ngai vàng nên ông tìm cách tiêu điệt vị anh hùng này. Đavit phải chạy trốn khỏi sự đuổi bắt của vua, sống cảnh nay đây mai đó, chui lủi hết xứ mình lại qua xứ người. Tuy thế, ông vẫn không thất vọng đầu hàng mà luôn tin tưởng vào ơn phù trợ của Thiên Chúa, Ngài có thể biến sự lành thành sự dữ, trắc trở thành cơ hội. Bao lần tưởng chừng không thể thoát khỏi lưỡi gươm của Saun thì người bạn trí cốt Giô-na-than, vợ Mikhan và ngôn sứ Sa-mu-en lại giúp ông thoát thân. Giữa khi lưu lạc  nơi xứ sở của quân địch, Thiên Chúa lại làm cho Đavit có thế giá và trở thành chư hầu người Phi-li-tinh. Sau nhiều lần đuổi bắt và giao chiến không ngờ cũng có ngày vua Saun rơi vào tay Đavit, nhưng là người có tình có nghĩa nên ông tha chết cho vua. Không những thế, khi được làm vua It-ra-en, Đavit vẫn quan tâm bao bọc con cháu của Saun. Chính trong gian truân, thử thách Thiên Chúa làm nổi bật lên một Đavit giàu lòng nhân ái, biết cậy tin và phó thác vào Ngài.

Sau khi vua Saun qua đời, Đavit trở về và được xưng vương tại Giu-đa. Do được lòng dân và tài lãnh đạo trong các cuộc giao tranh, ông đã trị vì Giu-đa và It-ra-en với một triều đại huy hoàng. Khi chiếm lại thành Giê-ru-sa-lem, vua Đavit cho xây dựng nơi đây thành trung tâm chính trị và tôn giáo. Ông còn trải rộng quyền lực sang các nước láng giềng. Đặc biệt, Đavit đã đưa Hòm Bia Giao Ước trở về Giê-ru-sa-lem và có ý định xây dựng đền thờ. Nhưng ngôn sứ Na-than tiên báo chính Thiên Chúa sẽ xây nhà cho Đavit và từ dòng dõi này sẽ xuất hiện Đấng Mêsia.

Đavit, một con người văn võ xong toàn, một vị vua vừa có tài vừa có đức, biết kính Chúa thương dân. Ấy vậy, vẫn có lúc ông không thể chiến thắng sự yếu đuối của phận người. Vì mê mẩn sắc đẹp của Bát Se-va – vợ tướng U-ri-gia, nên Đavit đã phạm tội ngoại tình rồi lập mưu giết chết U-ri-gia. Có lẽ, không ai cảm thấy lạ lẫm khi nghe một vị vua mê sắc dục, dùng uy để đoạt mạng người khác. Nhưng tội của vua Đavit đáng được nhắc đến. Bởi lẽ, sau những lần lấm lỡ ông biết ăn năn sám hối và kêu xin lòng thương xót của Thiên Chúa. Những năm cuối đời vua Đavit phải gặp nhiều đau khổ: con cái loạn luân, Áp-sa-lôn đảo chánh khiến vua phải chạy trốn, con cái tranh dành ngôi báu,… nhưng ông vẫn chấp nhận tất cả và cậy trông vào Thiên Chúa. Đây là sự khiêm nhường khó tìm thấy ở những vị vua đầy quyền lực.

Hạt Cát